I veshur me kostume mesjetare, një kor këndoi himnin kombëtar të Serbisë në një protestë të organizuar në qendrën administrative të veriut me shumicë serbe të Kosovës ndërsa tensionet intensifikohen midis serbëve etnikë dhe shumicës shqiptare në vend.
Qindra demonstrues u mblodhën të dielën në rrugën kryesore në Mitrovicën e Veriut rreth një podiumi të ngritur për këtë qëllim. U luajtën këngë nacionaliste serbe dhe u shpallën fjalime.
Kostumet e veshura nga kori i referohen mbretërisë mesjetare serbe, një kohë në histori kur Serbia kishte kontroll më të madh mbi Kosovën dhe shpesh është një burim simbolizmi për ata që duan të tregojnë besnikërinë e tyre ndaj Beogradit.
“Ne jemi mbledhur sot për t’i dërguar një mesazh të fortë Prishtinës dhe komunitetit ndërkombëtar për të bërë thirrje për t’i dhënë fund nënshtrimit dhe ngacmimit të serbëve”, tha Goran Rakiç, kreu i Listës Serbe, partia kryesore etnike serbe në Kosovë.
Kjo vjen pas dorëheqjes së parë kolektive të serbëve të Kosovës nga institucionet e vendit që nga viti 2013, kur filloi integrimi i ngadalshëm i komunitetit etnik serb si rezultat i dialogut të vazhdueshëm ndërmjet ish-luftëtarëve të lehtësuar nga Bashkimi Evropian.
Serbët u tërhoqën nga parlamenti, gjyqësori dhe policia me një goditje të shtunën dhe Rakiç dha dorëheqjen nga posti i tij si Ministër i Komuniteteve dhe të Kthyerve. Dorëheqje kanë dhënë edhe kryetarët e katër komunave me shumicë serbe përgjatë kufirit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
“Situata në dy ditët e fundit në veri të Kosovës ka qenë paqësore, por e tensionuar, dhe njerëzit nuk ishin të sigurt se çfarë do të ndodhë më pas”, tha Jovana Radosavljeviç, kryetare e OJQ-së “Iniciativa e Re Sociale” me seli në Mitrovicën e Veriut.
Armiqësitë midis shumicës etnike serbe në veri të vendit dhe qeverisë në Prishtinë filluan të përshkallëzohen të mërkurën pasi kreu i departamentit rajonal të policisë refuzoi të zbatojë një direktivë për të dhënë paralajmërime për ata që nuk ishin transferuar në targat e lëshuara nga Kosova.
Çështja e targave ka qenë një burim debatesh për më shumë se një vit, me serbët vendas që preferojnë të përdorin targa të lëshuara nga Beogradi që janë të paligjshme në Kosovë. Një pjesë e vogël e makinave që kishin kaluar në targa të reja janë djegur javët e fundit, një vazhdimësi e ndezjeve të dëshmuara për herë të fundit gjatë verës.
“Ne nuk mund ta zbatojmë këtë marrëveshje sepse ajo është politike dhe e drejtuar kryesisht kundër komunitetit serb”, tha në një deklaratë të mërkurën Nenad Gjuriq, kreu i Drejtorisë Rajonale Veri, duke shpjeguar se patrullat e trafikut policor u dërguan në veri nga Prishtinës me qëllim të zbatimit të këtij vendimi. Ai u pezullua më pas.
Pas dorëheqjeve, në Mitrovicën e Veriut u shfaqën pankarta me flamuj të Serbisë dhe postera me mbishkrimin “kjo është Serbia”.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë se nuk po vepron kundër interesave të serbëve, por se “Beogradi po vepron kundër meje… prioriteti im është respektimi i Kushtetutës së Republikës së Kosovës”.
“Mos bojkotoni dhe braktisni institucionet e Kosovës”, ka vazhduar Kurti në një postim në Facebook. “Mos bini pre e manipulimeve politike dhe lojërave gjeopolitike”.
BE-ja u ka bërë thirrje serbëve të Kosovës që të kthehen në pozitat e tyre në institucionet e vendit.
Shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, u bëri thirrje “të dyja palëve të përmbahen nga çdo veprim i njëanshëm që mund të çojë në tensione të mëtejshme”.
“Zhvillimet e fundit vënë në rrezik vitet e punës së palodhur në kuadër të Dialogut Beograd-Prishtinë”, tha Borrell në një deklaratë.
Serbia nuk e njeh sovranitetin e provincës së saj të mëparshme, e cila shpalli pavarësinë në vitin 2008. Shtypja e popullsisë shqiptare etnike të vendit çoi në një konflikt të armatosur në fund të viteve 1990 që kulmoi me bombardimet e NATO-s ndaj Serbisë dhe Malit të Zi.
Serbët vendas fillimisht e refuzuan autoritetin e Kosovës pas bombardimeve të NATO-s në vitin 1999, kur forcat politike, policore dhe ushtarake serbe u tërhoqën nga provinca e mëparshme, si dhe shpallja e pavarësisë së saj në 2008.
Marrëdhëniet me Serbinë dhe serbët lokalë janë udhëhequr kryesisht nga dialogu i lehtësuar nga BE, i cili çoi në një sërë marrëveshjesh midis dy qeverive dhe përfaqësuesve të tyre. Kohët e fundit, ka pasur një shtytje franko-gjermane për nënshkrimin e një marrëveshjeje përfundimtare mes të dyve.
Ndërsa asnjë version zyrtar i propozimit nuk është publikuar, zyrtarët e BE-së u zotuan mbështetjen e tyre për marrëveshjen e tyre në Samitin për Ballkanin Perëndimor në Berlin javën e kaluar.
Ploitico.eu
